झिझिया नृत्यको रौनक मिथिलाञ्चलमा: परम्परा, तन्त्र, र सांस्कृतिक महत्वको विशेषता

जनकपुरधाम, असोज २० गते ।  मिथिलाञ्चलमा झिझिया नृत्यको उल्लासपूर्ण माहोल जारी छ। दशैंको आगमनसँगै सुरु हुने यो विशेष लोकनृत्य मिथिला क्षेत्रको सांस्कृतिक पहिचानको महत्वपूर्ण अंश हो। तान्त्रिक विधिअनुसार सम्पन्न गरिने यस नृत्यले घटस्थापनादेखि विजय दशमीसम्म देवी स्तुतिमा समर्पित हुने परम्परा रहेको छ।

सामाजिक सुरक्षाको प्रतीक मानिने झिझिया नृत्यमा बोक्सीको प्रभावलाई न्यून गर्न अनुष्ठान गरिन्छ। बलिरहेको दियो र प्वाल परेको घैँटो यस परम्पराको केन्द्रीय प्रतीक हुन्, जसलाई महिलाहरूले टाउकामा राखेर अद्वितीय नृत्य प्रदर्शन गर्छन्। झिझियाको ताल, गीत, र परिक्रमा गरी नाच्दा सृष्ट हुने वातावरण दर्शकलाई मन्त्रमुग्ध बनाउँछ।

यो नृत्य मिथिला क्षेत्रका नेपाल र भारतका विभिन्न जिल्लाहरूमा प्रचलित छ। संस्कृतिविद्हरूका अनुसार, वैदिक परम्पराको घट नृत्य नै झिझिया नृत्यको प्रारम्भिक स्वरूप हो, जसले छैटौं शताब्दीदेखि तान्त्रिक शक्तिको उदयसँगै विशेष स्थान पाएको छ।